Günümüzde, çevresel sürdürülebilirlik ve şeffaflık, tüketiciler ve üreticiler için giderek daha önemli hale gelmektedir. Bu bağlamda, ürünlerin çevresel etkilerini objektif bir şekilde değerlendiren EPD belgesi büyük bir öneme sahiptir. Peki, EPD nedir ve EPD belgesi nasıl alınır?
Bu yazımızda, EPD belgesi nedir, neden önemlidir ve adım adım EPD raporu alınma sürecini ele alacağız. Ayrıca, EPD belgesinin sağlayabileceği avantajlardan ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan bahsedeceğiz.
EPD’ nin açılımı “Environmental Product Declaration” olup Çevresel Ürün Beyanı olarak ifade edilir.
EPD belgesi nedir sorusunun cevabını kısaca bir ürünün çevresel etkilerini objektif şekilde sunan bir beyan şeklinde tanımlayabiliriz. EPD beyanı, ürünlerin yaşam döngüsü boyunca ortaya çıkan çevresel ayak izini, enerji tüketimini, atık miktarını ve sera gazı emisyonlarını kapsamlı bir şekilde değerlendirir.
EPD belgesi, şeffaf üretim ve tüketim uygulamalarını teşvik etmek için uluslararası standartlara uygun olarak yayımlanır. Bu belge hem endüstriyel hem de tüketici odaklı ürünler için yaygın olarak tercih edilir.
EPD Çevresel Ürün Beyanı 5 yıl geçerlilik gösterir. Geçen 5 yılın sonunda yenileme yapılması gerekliliği söz konusudur. Bunun yanı sıra üründe veya üretim sürecinde önemli değişiklikler olduğunda daha erken güncellenmesi gerekmektedir. Geçerlilik süresi ve yenileme gereksinimleri, ulusal veya sektörel EPD programlarına ve kayıt kuruluşlarına göre değişmektedir.
EPD, ürünlerin yaşam döngüsü çevresel etkileri hakkında şeffaf ve karşılaştırılabilir bilgiler sunan tescilli bir belgedir. Bu kapsamda ekonomik faaliyetlerin ekolojik ayak izini ve çeşitli emisyon ölçümlerinin sonuçlarını da dikkate almaktadır. Çevre performansını; ISO 14040 serisi çerçevesinde belirtilmiş parametreler doğrultusunda önceden belirlenmiş kategorilere göre değerlendiren ve beyan eder. Bu kategoriler genel olarak aşağıdaki gibidir:
Çevresel ürün beyannamesi oluşturulması için ürün sınıflandırma grupları temel alınmaktadır. Bu süreç ise aşağıdaki gibidir:
EPD sertifikası nedir sorusu, hazırlık süreci merak edilen konuların başında gelir. Ürünlerin çevresel etkisine bütüncül bir yaklaşımı gerekli kılan EDP, kapsamlı bir süreç ve ölçülebilir parametreler ile firmaların sürdürülebilirlik politikasını güçlendirir.
EPD beyanı hazırlama sürecinde PCR (Ürün Kategori Kuralları), çok önemli bir konuma sahiptir. Belirli kategorideki ürünler için hazırlanan PCR, Çevresel Ürün Beyanlarının hangi standartlara sahip olması gerektiğini ifade eder. PCR ile nasıl bir Yaşam Döngüsü Analizi (LCA) çalışması yapılacağı da belirlenir.
EPD belgelerinin hazırlanma süreci 5 adımdan oluşur. Bu adımlar, genel olarak aşağıdaki gibidir:
Bu adımda ürüne uygun ve kullanılacak olan PCR (Ürün Kategori Kuralları) seçimi yapılır. Böylece, hesaplama ve raporlama alanında gerekli olan yönergelere erişim sağlamak da mümkün hale gelir.
Seçilen PCR ile hangi verilerin toplanması gerektiği belirlendikten sonra bu adımda gerekli veriler toplanır. Toplanan veriler, ürünün üretim sürecinde meydana gelen hammadde kullanımı, enerji tüketimi, su tüketimi, emisyonlar ve atıklar gibi bilgileri içerir.
Bu adımda, PCR’ye uygun şekilde LCA (Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi) hazırlanır. LCA çalışması, planlama aşamasında belirlenen kapsam ve hedefe uygun olarak hazırlanması gereken aşamadır. Hazırlanacak olan LCA, üzerinde çalışılan EPD hedeflerine uygun bir şekilde ürünün yaşam döngüsünün belirli aşamalarını içermelidir. LCA çalışmaları, ISO 14040/44 standartlarına göre yapılır.
EPD belgelerinin yayımlanma sürecinden önce üçüncü taraf bağımsız taraflarca doğrulanması gerekir. Doğrulama ile EPD’nin ürün kategori kurallarına uygun hazırlandığı ve sonuçlarının güvenilir olduğu kanıtlanır.
Çevresel Ürün Beyanları, Uluslararası EPD Sistemi doğrultusunda kamuya açık bir şekilde yayınlanır. Yayınlanan bu belgeler 5 yıl geçerlilik süresine sahip olur.
EPD belgesi almanın maliyeti, firmanın büyüklüğüne, sektöre ve belgenin kapsamına göre değişir. Özellikle büyük ölçekli kuruluşlar daha yüksek maliyetler ödemek durumunda kalırken, küçük işletmeler için daha uygun fiyatlar söz konusudur. Ayrıca belgenin uluslararası standartlara uygun olması ve doğrulanabilir olması için belirli test ve analizlerin yapılması da oldukça önemlidir.
EPD belgesi, firmanın çevresel performansını artırarak uzun vadede maliyetlerini azaltmasına ve pazar avantajı elde etmesine önemli bir katkı sağlar. Bunun yanı sıra EPD sertifikasının sağladığı pek çok avantaj vardır. Bu avantajlar aşağıdaki gibidir:
Enexion Group, sürdürülebilirlik yaklaşımlarınızı güçlendirerek iş süreçlerinizde gelişimi destekleyecek planlar geliştirmenize destek sunar. EPD belgesi danışmanlığı kapsamında sunduğumuz danışmanlık hizmetlerimiz ile sürdürülebilir iş modelleri oluşturabilir ve sektörünüzde öncü konuma gelebilirsiniz. Enexion Group olarak şirketlerin faaliyetleri ve stratejileri kapsamında yol göstererek LCA çalışmasının bir sonraki adımı olan EPD Belgesinin alınması sürecinde sizinle hareket ediyoruz. Süreç hakkında detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.